#informasieb
Bahasa Toraja selalu memberikan ciri khas tersendiri dalam bahasanya dikarenakan digunakan oleh Suku Toraja yang notabennya berasal dari keturunan Belanda. Bahasa Toraja ini juga memiliki 3 dialek paling khas yakni dialek Makale-Rantepao, dialek Sillanan-Gandangbatu, dan dialek Saluputti-Bonggakaradeng.
Bahasa Toraja sendiri memiliki tantangan bagi orang yang mempelajarinya. Masih banyak hal yang harus Anda ketahui jika ingin belajar bahasa Toraja ini. Berikut kosakata bahasa Toraja dan artinya terlengkap yang sering digunakan oleh masyarakat Toraja.
abu : abu
ada : den
adapun : ia tu
adik : adi
air : uai, wai
alir, mengalir : lolong
akan …. : la ....
akhir : tampak
Allah : Puang
ambil : ala,alai
anak : anak
anggur : anggoro’
angin : angin
angkat :angka'
api : api
asap : rambu
asin : mapi’da
ampun : toba'
antara : alla’
apa : apa
apung : unnaang
asap : rambu
atap : papa
atas : do, dao
B
ba*i : bai
bagi : bagi
baik : melo
bagus : mellong
bah : saba’
bahasa ; basa
bahtera : lopi
bahu : palempeng
bahwa : kumua
bangkit ; ke’de
bangsa : bangsa
bangun : millik
banyak : buda
barat : kalambunan
baris : dandan
basah : marandang
basuh, membasuh : basei
bata : batu tela
batal : tae’ na dadi
batang : batang
bakar : tunu
bau : ma’bau
bawa : baa
bawah : diong
beban : passanan
bebas : situru’ pa’poraian
Belah ; piak
belakang : boko’
belanja : ma’pasa’
beli : alli
belum : tae’ pa
benam ; lambun
benar : tongan
benda : barang
bening : malino
bentang :
bentuk : tampa
berangkat : male
berani : barani
berat : magasa
beri : ben
berkat : passakke
besar : kapua
besok : masiang
betina : birang
biak : kianak
biar : lo’ nai
biji : lise’
bimbing : renden
binasa : mandasa
binatang : patualoan
bintang : bintoean
biru : maido
bodoh : baga
boleh : ma’din
buahb: bua
buang : buang
buat : garaga
budak : kaunan
bujang : belang
buka : bungka’
bukan : tang ia
bulan : bulan
bulu : bulu
bumi : lino
bundar : lepong, malepong
bungsu : bongsu
bunuh : patei
bunyi : noni
burung : manuk-manuk
buta : buta
butuh : parallu
C
cabang : tangke
cantik : magaratta’
cakrawala : batara
cari : daka’
cawat : pio
cela : sayuan mencelah ma’sayu
celah : alla’
cerdik : matangngaran
cicit : ampo uttu'
cinta : klik di sini
cipta : umpadadi
coklat : cokla’
cucu : ampo
curang : kallassik
D
daging : duku’
dalam : lan
damai : marampa’
dan : sola
Dapat : ampa’, ampai’
darah : rara
darat : karangkean
dari : selengkapnya klik disini
datar : marante
daun : daun, don
debu : barra-barra
dekat : kandappi’
delapan : karua
demi : susi mo to’
dengar : rangngi
derita : parri’
diam : kappa
dingin : dinding, dingin
diri : kale berdiri bendan
doa : sambayang
domba : domba
dosa : kasalan
dua : da’dua
duduk : no'ko' ; unno'ko'
duri : duri
E
emas : bulaan
empat : a’pa’
enam : annan
F
fajar : mata allo
firman : kada
G
gagah : maganta’
gagak : kaduaya
gambar : gambaran
gantung : toke’
garam : sia
gelap : malilllin
gentar : tiramban
gembala : to manglaa
genap : ganna’
gila : maro
goda : sede
gua :lo’ko’
gulita : parrak
gunung : buntu pegunungan
H
habis : tappu'
hadap : tingayo
hadir : den
hakim : to parengnge'
halau : ula’
hamba : kaunan
hamil : kia’tang, ma’tambuk
hapus : sapu
haram ; pemali
harap : rannu
hari : allo
harta : barang apa
hasil : assele’
hasta : siku
hembus : pamurru’
hendak : morai
henti : torro
hewan : patuoan
hidung : illong
hidup : tuo
hijau : maido
hilang : ta’de
hujan : uran, peuranan
hukum : atoran
I
ialah : ia tu
ibu : indo’
ikan : bale
ikut ; turu’
imam : to minaa
ingin : morai
intip : kambunni’
isi : issi
istirahat : melayo
istri : baine
J
jadi : dadi
jaga : jaga
jahat : kadake gau’
jalan : lalan
jalar : mendonglo’
janji : dandi, basse
jantan : londong
jatuh : tobang
jauh : mambela
jawab : balii
jelek : kadake
jernih : malino
juga : duka
jumlah : rekenan
jumpai : tammui
K
kabut : ambun
kacau : maritu
kakek ; nene’ muane
kalah : talo
kambing : beke
kanan : kanan
kandas : sampe, tikadang
kapan : piran
karena : belanna
karunia : pa’kamasean
kasih : ben
kata : kada
kaya : sugi’
kayu : kayu
kecewa : mallo
kecil : bitti’
kedua : ma’penduan
kejar : ula’
kekal : tontong sae lako na
kelakuan : gau’
keledai : donga
kenal : tandai
keliling : mengguririk
kelompok : kasirampunan
keluar : tassu’
keluh : sarro
kemah : tenda
kembali : sule
kembang : ba’ka’
kemarau : pealloan
kemudian : (na) mangka to
kenapa : mataumbai
kepala : kapala
Kental : maka’dang
kentut : boto’
kepung : talimbung
keras : makarra’
kerabat : rapu
kering : marengko
ketika : ia ton’na
keturunan : bati’
kira-kira : umbai
kiri : kiri
kita : kita
kolong : sulluk
Kosong : kosong
kota : tondok
kuasa : kuasa
kuat : mawatang
kucing : sese’
kudus : maindan
Kuku : kanuku
kulit : kuli’
kumpul : rampun
kutuk : tampak ropu
L
lahir : dadi, melahirkan : kianak
laki-laki : muane
laku : gau’
laku : malaku
lalu : anna, angku selengkapnya klik di sini
lama : masai
lambat : mela’
lambung : la’pek
langit : langi’
langkah : tengka
larang : gagai
lari : ma’dondo
lapar : tang dia’
laut : tasik
lawan : uali
layak : sielle’
layang : sumayo
lebar : baba
lebat : makamban
lebih : la’bi
lekas : madomi’
lemak : lunak
lembah : lombok
lengkap : sanda
lenyap : pa'de
lepas : rampanan
lewat : lendu”
liar : marira
lihat : tiro
lima : lima
lokasi : inan
luas : kalua’
luka : bangke
M
Mabuk : malango
main : maningo
makan : kumande
makhluk : lolo
malaekat : malaeka’
malam : bongi
malu : sirik
mana : umba
mandul : tamanang
manusia : tau
marah : sengke
masa : attu
mau : morai
matahari : mata allo
mati : mate
Mazmur : pa’pudian
melata : mendonglo’
Menang : patalo
menantu : mamintu
meninggal : mate
merpati : bu’ku’
mezbah ; inan pemalaran
milik : ampu
mimpi : tindo
minta : peta’da
moyang : nene' to dolo
muda : mangngura
mudah : marawa
muka : lindo
Mula : randuk
muram : mallo'
musnah : sabu’
musuh : wali
N
naik : kendek
nama : sanga
negeri : tondok
nyala : dukku
nyaring : mannonningan
nyawa : deata, sumanga’
nyenyak : kalupi-lupian
O
P
pacar : rendeng
padang : padang
Pagi : melambi’
pakaian : bayu
panah : pana
panas : malassu
panggil : tambai
pangku : rio
panjang : kalando, lambe’
paruh : tillok
pasar : pasa’
pantat : pollo’
pedang : pa’dang
pelangi : tindak sarira
pelihara : daranai
peluh : ma’pu’
penduduk : pa’tondokan
pengen : morai
penuh : ponnk
perak : perak
perintah : parenta
perang : rari
percaya :patongan
percuma : tae’ gai’ na
perut : tambuk
Petang : makaroen
petani : lumbang dipadang
perempuan : baine
pertama : ma’penpissan na
pesisir : randan tasik
petang : makaroen
pikir : tangnga’
pilih : pili
pindah: mellele
pintu : ba’ba
pisah : sarak
pohon : garontok kayu
potong : le'to
puji : pudi
pukul : gesong
pulang : sule
puncak : botto
punggawa : panggaa
putus : ga'tu
Q
R
raba : sappa
raja : datu kerjaan : kadatuan
rajawali : langkan maega
rambut : beluak
rampas : kapula'
rayap : ane
rasa : rasa
remuk : manisak
rendah : madiong
rezeki : dalle’
ribu : sa’bu
rindu : mamali’
riwayat : ossoran
roh : mendeatan ku
roti : roti
rumah : banua
rumput : riu
rupa : tampa
rusak :
rusuk : buku leso
S
sahabat : sangmane (laki laki)
sahabat : sangbaine (perempuan)
sahut : mebali
sakit : masaki
salam : salama’
sambar : siok
sarapan : mennallak
satu : misa’ lihat selengkapnya di sini
saudara : siunu’
sayang : rendeng
sayap : sayap
sebab : belanna
sebagai : disanga
sebelah : sa’de
sedap : mammi liu
sedih : masussa
segala : mintu’
sehingga : ia mo to..
sejuk : masakka’
selesai : nangka, mangka
seluruh : mintu’
sembah : menomba
sembilan : kasera
sembuh : maleke
sembunyi : membuni
semua : mintu’ , nasang
senja : makaroen
sepadan : sielle’
seperti : susi
sepuluh : sang pulo
serta : sola, sisola
seratus : saratu'
seru : oli berseru : meoli
sesal : penassanan
sesuai : sielle'
setelah : tonna mamgka
siang : masiang, allo
sisi : la’pek
suara : gamara
sujud : menomba
suluh : bia’
sulung : pa’bunga’
sumpah : basse
sumur : bubun
sunat : sunna’
sungai : salu
sungguh : tonganna
suruh : sua
surut :mere
susah : masussa
susu : susu
syukur : kurre sumanga’
T
tabur : ambo’
tadi : nina'
tahu : tandai
tahun : taun
takluk : talo
takut : mataku’
taman : pa’lak
tambah : rangngan
tampak : payan
tanah : padang (lahan), litak (material tanah)
tanda : tanda
tangan : lima
tangis : bating
tapi : apa
tarik : tare’
tawa : taa, tawa
taruh : patorro
telanj*ng: kanderang
teman : sangmane / sangbaine
tempat : inan
tengah ; tangnga
tentang : dio na
tentang, menentang
tepung : ta’pung
terang : tarrang
terbang : mettia’
terima : tarima
tetap : tontong menetap : marippi
tiang : patongkon
tiap : setiap : pantan
tidur : mamma’
tiga : tallu
timbul : timbul
timur : mataallo na
tinggi : madoo, malangka'
tingkap : pentiroan
tipu : pakena
toleh menoleh
Tolong : tundu, tundui
tua : matua
tuan : puang
tuai : mepare
tujuh : pitu
tumbuh : tuo
tunggu : kampa
tunjuk : dullu
turun : mengkalao
tubuh : kale
turut : turu’
tutup : tutu’
U
uang : seng
ulang : tole
ular : ula’
umur : muru'
upah : saro
usir : ula' : disua pallai
W
wajah : lindo
waktu : attu